काठमाडौं-
आजकलको खराब खानपान र बिग्रँदो जीवनशैलीले हामीलाई थुप्रै रोगहरू निःशुल्क उपहार दिएको छ। यस्तो अवस्थामा हृदयसम्बन्धी रोगहरू पनि निकै सामान्य बन्दै गएका छन्। विशेषगरी हार्ट अट्याकका घटनाहरू तीव्र गतिमा बढिरहेका छन्।
हार्ट अट्याक भएमा यदि समयमै उचित उपचार प्राप्त भयो भने व्यक्तिको ज्यान बचाउन सकिन्छ भन्ने कुरा हामी सबैलाई थाहा छ। तर, कहिलेकाहीँ मानिसहरूको भ्रम र गल्तीले स्थिति झन् बिग्रन सक्छ। उदाहरणका लागि, हार्ट अट्याक हुँदा छातीमा तीव्र दुखाइ हुन्छ, जसलाई धेरैले ग्यासको दुखाइ ठानेर गम्भीर रूपमा लिँदैनन्।
कतिपयले घरमै ग्यासको औषधि वा घरेलु उपायहरू प्रयोग गरिरहन्छन्, जसले गर्दा ज्यानै जोखिममा पर्न सक्छ।
आज हामी तपाईंको यो भ्रम हटाउने प्रयास गर्नेछौँ र छातीमा हुने ग्यासको दुखाइ र हृदयसम्बन्धी दुखाइ (कार्डियक पेन) कसरी फरक हुन्छ भन्ने जानकारी दिनेछौँ।
ग्यास बन्दा देखिने लक्षणहरू
कहिलेकाहीँ खाना राम्ररी नपच्दा वा कमजोर पाचनका कारण पेटमा ग्यासको समस्या हुन्छ। ग्यासको दुखाइ पेटमा मात्र नभई छाती र शरीरका अन्य भागमा पनि फैलिन सक्छ। छातीमा ग्यासका कारण दुखाइ हुँदा प्रायः पेट फुल्ने, डकार आउने, वाकवाकी हुने, पेटमा मरोडिने वा दुख्ने जस्ता लक्षणहरू देखिन्छन्। कहिलेकाहीँ यो दुखाइ खानाको विषाक्तता (फुड पोइजनिङ) वा खानासँग असहिष्णुता (फुड इन्टोलेरेन्स) का कारण पनि हुन सक्छ। यदि छातीको दुखाइसँगै पेटसम्बन्धी यस्ता लक्षणहरू पनि देखिए भने यो प्रायः ग्यासकै समस्या हो।
हार्ट अट्याकका लक्षणहरू
छातीमा हुने तीव्र दुखाइ हार्ट अट्याकको संकेत पनि हुन सक्छ। यस्तो बेला छातीमा निकै तेज दुखाइ हुन्छ र एक प्रकारको दबाब पनि महसुस हुन्छ। हार्ट अट्याकको दुखाइमा वाकवाकी लाग्ने, टाउको हल्का हुने, छटपटी हुने, सास फेर्न गाह्रो हुने वा धेरै पसिना आउने जस्ता लक्षणहरू देखिन सक्छन्। कहिलेकाहीँ यो दुखाइ बायाँ काँधसहित दुवै हातमा पनि फैलिन सक्छ। त्यस्तै, मुटुको धड्कन तेज हुने पनि यसको संकेत हुन सक्छ।
कसरी छुट्याउने?
यदि तपाईंको छातीमा तेज दुखाइ भइरहेको छ भने जसरी पनि डाक्टरसँग सम्पर्क गर्नुपर्छ। तर, केही कुराहरूबाट तपाईंले अवस्थाको गम्भीरता थाहा पाउन सक्नुहुन्छ। ग्यासको दुखाइ र हार्ट अट्याकको आधारभूत फरक यो हो कि ग्यासको दुखाइमा डकार आउने, पेट फुल्ने, पेट दुख्ने, छाती र पेटमा जलन वा चस्का हुने जस्ता समस्या देखिन्छन्। तर, यदि हार्ट अट्याक हो भने छातीको दुखाइ काँध, हात, यहाँसम्म कि बङ्गारा र मुखसम्म फैलिन सक्छ। साथै, मुटुको धड्कन तेज हुने, पसिना आउने र सास फेर्न गाह्रो हुने जस्ता लक्षणहरू पनि देखिन सक्छन्।
सुझाव
स्वास्थ्यसँग खेलवाड नगर्नुहोस्। छातीमा कुनै पनि प्रकारको दुखाइ भएमा तुरुन्त चिकित्सकको सल्लाह लिनुहोस्। समयमै सचेत भएर ज्यान जोगाउन सकिन्छ।
