काठमाडौं –
भारत प्रशासित कश्मीरको पहलगाममा मङ्गलवार भएको भीषण आतङ्कवादी हमलापछि कश्मीरी विद्यार्थीहरूले भारतका विभिन्न राज्यमा उत्पीडन र धम्कीको सामना गर्नुपरेको जम्मु कश्मीर विद्यार्थी सङ्गठनले जनाएको छ। मङ्गलवार पहलगामको बैसरन घाटीमा बन्दुकधारीहरूले २६ जनाको हत्या गरेका थिए, जसमा एक नेपाली नागरिक सुदीप न्यौपाने र २५ भारतीय पर्यटक समावेश थिए। सन् २००० पछिको यो सबैभन्दा घातक हमलाले भारतलाई स्तब्ध बनाएको छ र हिन्दु राष्ट्रवादी समूहहरूमा आक्रोश बढाएको छ।
जम्मु कश्मीर विद्यार्थी सङ्गठनका संयोजक नासिर खुहेमीका अनुसार उत्तराखण्ड, उत्तर प्रदेश र हिमाचल प्रदेशमा कश्मीरी विद्यार्थीहरूलाई बुधवार भाडाका अपार्टमेन्ट वा विश्वविद्यालयका छात्रावास छोड्न दबाब दिइएको छ। हिमाचल प्रदेशको एक विश्वविद्यालयमा छात्रावासको ढोका तोडेर विद्यार्थीहरूलाई शारीरिक आक्रमण गरिएको र ‘आतङ्कवादी’ भन्दै अपमान गरिएको उनले बताए। “यो केवल सुरक्षाको विषय होइन, यो कश्मीरी पहिचान र क्षेत्रका विद्यार्थीविरुद्ध जानाजानी घृणा फैलाउने लक्षित अभियान हो,” खुहेमीले भने।

उत्तराखण्डको देहरादुनमा दक्षिणपन्थी समूह हिन्दू रक्षा दलको धम्कीपछि बुधवार करिब २० जना कश्मीरी विद्यार्थी विमानस्थलतर्फ भागेका छन्। समूहले कश्मीरी मुस्लिम विद्यार्थीहरूलाई शहर छोड्न चेतावनी दिँदै नछोडे गम्भीर परिणाम भोग्नुपर्ने धम्की दिएको विद्यार्थीहरूले बताए। भारतीय मिडियाका अनुसार, हमलामा बचेका प्रत्यक्षदर्शीहरूले बन्दुकधारीहरूले पुरुषहरूलाई लक्षित गरेको र इस्लामिक आस्थाको घोषणा (कलमा) गर्न सक्नेहरूलाई छाडेको बताएका छन्।
सन् १९४७ मा स्वतन्त्रतापछि कश्मीर भारत र पाकिस्तानबीच विभाजित भएको छ। दुवै देशले यो हिमालय क्षेत्रको पूर्ण दाबी गर्छन्, तर अलग–अलग भाग नियन्त्रण गर्छन्। सन् १९८९ देखि विद्रोही समूहहरूले स्वतन्त्रता वा पाकिस्तानसँग विलयको माग गर्दै भारत नियन्त्रित कश्मीरमा विद्रोह गरिरहेका छन्। यो हमलालाई लश्कर–ए–तैयबासँग सम्बन्धित ‘द रेजिस्टेन्स फ्रन्ट’ (टीआरएफ) ले जिम्मेवारी लिएको छ।
भारतीय सुरक्षा बलले आक्रमणकारीहरूको खोजीमा कश्मीरमा ठूलो सर्च अपरेसन सुरु गरेको छ, जसमा दर्जनौँ व्यक्तिलाई हिरासतमा लिइएको छ। बुधवार भारतले पाकिस्तानमाथि ‘सीमापार आतङ्कवाद’ लाई समर्थन गरेको आरोप लगाउँदै कूटनीतिक सम्बन्ध घटाएको छ। भारतले इन्दुस जल सन्धि निलम्बन गर्ने, अटारी सिमाना बन्द गर्ने र पाकिस्तानी कूटनीतिज्ञहरूलाई निष्कासन गर्ने निर्णय गरेको छ। यता, पाकिस्तानले हमलामा कुनै संलग्नता नरहेको दाबी गरेको छ।
यो हमलाले कश्मीरमा पर्यटनलाई गम्भीर धक्का पुर्याएको छ, जुन क्षेत्र सन् २०२४ मा ३५ लाख पर्यटकले भ्रमण गरेको थियो। स्थानीय समुदाय र कश्मीरीहरूले हमलाको विरोधमा सडकमा उत्रिएर शान्तिको माग गरेका छन्। तर, कश्मीरी विद्यार्थीमाथिको उत्पीडन र धम्कीले साम्प्रदायिक तनाव बढ्ने जोखिम देखिएको छ। जम्मु कश्मीरका मुख्यमन्त्री उमर अब्दुल्लाहले यो हमलालाई ‘नागरिकमाथिको सबैभन्दा ठूलो आक्रमण’ भन्दै दोषीहरूलाई कठोर सजायको माग गरेका छन्।
स्थानीय कश्मीरीहरूले पर्यटकहरूको हत्या भएकोमा लज्जित भएको बताउँदै यो हमलाले कश्मीरको आतिथ्य र शान्तिको छविमा आघात पुगेको बताएका छन्। कश्मीरी विद्यार्थी सङ्गठनले भारत सरकारसँग विद्यार्थीहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न र उत्पीडन रोक्न तत्काल कदम चाल्न माग गरेको छ।