वीरगन्ज —
भारतको ओडिसा राज्यस्थित कलिंगा इन्स्टिच्युट अफ इन्डस्ट्रियल टेक्नोलोजी (केआईआईटी) विश्वविद्यालयको होस्टेलमा नेपाली विद्यार्थी प्रिसा साह मृत फेला परेपछि ओडिसा सरकारले औपचारिक छानबिन प्रक्रिया सुरु गरेको छ।
राज्यको मौलिक तथा जनसम्पर्क विभागले जारी गरेको विज्ञप्तिअनुसार, बिहीबार राति ८:१० बजे घटनाको जानकारी प्राप्त भएलगत्तै प्रहरी आयुक्त, राजस्व डिभिजनल कमिश्नरसहित वरिष्ठ अधिकारीहरू अनुसन्धानका लागि खटिएका छन्। घटनाको कारण पत्ता लगाउन सोधपुछ, प्राविधिक विश्लेषण र अन्य अनुसन्धान प्रक्रिया सुरु भएको छ।
घटनाको विवरण
प्रिसा साह, वीरगन्जकी निवासी र केआईआईटी विश्वविद्यालयमा स्नातक तहको पहिलो वर्षमा अध्ययनरत विद्यार्थी थिइन्। परीक्षा अवधिमा होस्टेलमा बस्दै आएकी उनको शव होस्टेल कोठामा फेला परेको थियो। प्रारम्भिक अनुसन्धानमा यो आत्महत्याको घटना भएको संकेत भए पनि विस्तृत कारण खुल्न बाँकी छ।
यो घटनाले दुई महिनाअघि सोही होस्टेलमा अर्की नेपाली विद्यार्थी प्रकृति लम्सालको मृत्यु भएको घटनालाई पुनः चर्चामा ल्याएको छ। गत फागुन ४ गते २० वर्षीया प्रकृति पनि होस्टेलमा मृत फेला परेकी थिइन्। छोटो अवधिमा दुई नेपाली विद्यार्थीको मृत्युले विश्वविद्यालयको सुरक्षा व्यवस्था र प्रशासनिक भूमिकामाथि गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।
छानबिन र प्रतिक्रिया
ओडिसा सरकारले घटनालाई गम्भीरतापूर्वक लिएको जनाउँदै निष्पक्ष छानबिनको प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ। प्रहरी आयुक्त एस. देव दत्त सिंहको नेतृत्वमा इन्फोसिटी प्रहरीले स्थलगत अनुसन्धान गरिरहेको छ। साथै, मृतकको शवलाई पोस्टमार्टमका लागि पठाइएको र परिवारलाई जानकारी गराइएको छ।
नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालयले घटनालाई उच्च प्राथमिकतामा राख्दै भारत सरकार र नेपाली दूतावासमार्फत समन्वय सुरु गरेको छ। नेपाली विद्यार्थी युनियन, अभिभावक र समुदायले विश्वविद्यालय प्रशासनको लापरबाहीमाथि प्रश्न उठाउँदै पारदर्शी छानबिन र दोषीमाथि कारबाहीको माग गरेका छन्।
सुरक्षा र प्रशासनमाथि प्रश्न
दुई महिनाभित्रै भएको यस्तो दोस्रो घटनाले केआईआईटी विश्वविद्यालयको होस्टेल व्यवस्थापन, विद्यार्थीको मानसिक स्वास्थ्य र सुरक्षाप्रति प्रश्न उठेको छ। विद्यार्थीहरूले विश्वविद्यालय प्रशासनले उजुरी र गुनासोलाई गम्भीरतापूर्वक नलिएको आरोप लगाएका छन्। विशेषगरी, प्रकृति लम्सालको मृत्युमा प्रशासनले पर्याप्त कदम नचालेको भन्दै आलोचना भएको थियो।
नेपाली विद्यार्थीहरूले विश्वविद्यालयमा सुरक्षित वातावरणको माग गरेका छन्। “हामी यहाँ पढ्न आएका हौँ, तर हाम्रो सुरक्षा र सम्मानमाथि प्रश्न उठिरहेको छ,” एक विद्यार्थीले भने।
सरकार र दूतावासको पहल
नेपालका परराष्ट्रमन्त्री डा. अर्जु राना देउवाले ओडिसाका उच्च अधिकारीहरूसँग सम्पर्क गरी घटनाको निष्पक्ष छानबिन र नेपाली विद्यार्थीको सुरक्षाको सुनिश्चितता माग गरेकी छन्। नेपाली दूतावासले मृतकको परिवारलाई सहयोग र विद्यार्थीहरूलाई परामर्श प्रदान गर्ने काम गरिरहेको छ।
आगामी कदम
घटनाको अनुसन्धान जारी रहँदा प्रहरीले सीसीटीभी फुटेज, मोबाइल रेकर्ड र सहपाठीहरूसँगको बयान संकलन गरिरहेको छ। मृतकको परिवारलाई आवश्यक सहयोग र जानकारी उपलब्ध गराउन विश्वविद्यालय र स्थानीय प्रशासनले समन्वय गरिरहेका छन्।
यो घटनाले नेपाल र भारतबीचको शैक्षिक सम्बन्धमा पनि प्रभाव पार्ने सम्भावना छ। नेपाली विद्यार्थीको सुरक्षालाई लिएर नेपाल सरकारले थप कदम चाल्ने र विश्वविद्यालयहरूसँग कडा मापदण्ड लागू गर्न दबाब दिने संकेत देखिएको छ।
