काठमाडौं-
पाकिस्तानी सेनाको सञ्चार शाखा इन्टर सर्भिसेज पब्लिक रिलेशन्स (आईएसपीआर) ले भारतीय आक्रमणको जवाफमा पाकिस्तानी सेनाले पाँच भारतीय लडाकु विमान र एक ड्रोन खसालेको दाबी गरेको छ। यो घटनाले भारत र पाकिस्तानबीचको तनावलाई चरमोत्कर्षमा पुर्‍याएको छ।

पाकिस्तानको दाबी

आईएसपीआरका महानिर्देशक लेफ्टिनेन्ट जनरल अहमद शरीफ चौधरीले बुधबार एक प्रेस ब्रीफिङमा भने, “भारतीय आक्रामकताको जवाफमा पाकिस्तानी सेनाले तीन राफेल, एक मिग-२९, एक एसयू-३० लडाकु विमान र एक हेरोन ड्रोन खसालेको छ।” उनले थपे, “पाकिस्तानी वायुसेनाले आफ्नो रक्षा प्रणाली सक्रिय गरी भारतीय विमानहरूलाई हवाई क्षेत्रमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको छ। हामीले संयम अपनाएर मात्र आक्रमण गरेका हौं, नत्र हामीले १० भन्दा बढी भारतीय विमान खसाल्न सक्थ्यौं।”

चौधरीका अनुसार, भारतीय विमानहरूले हतियार छोडेर पाकिस्तानी क्षेत्रमा आक्रमण गरेपछि मात्र पाकिस्तानी वायुसेनाले जवाफी कारबाही गरेको हो। उनले भने, “पाकिस्तानले आफ्नो समय र स्थानमा यो आक्रमणको जवाफ दिनेछ, यो उत्तेजना बिना जवाफ छोडिने छैन।”

अपरेशन सिन्दूर र पहलगाम आक्रमण

यो घटना भारतले मंगलबार राति सुरु गरेको ‘अपरेशन सिन्दूर’ को जवाफमा भएको हो। भारतले यो सैन्य कारबाहीलाई पाकिस्तान र पाकिस्तान प्रशासित कश्मीरमा रहेका आतंकवादी पूर्वाधारविरुद्ध लक्षित गरेको दाबी गरेको छ। भारतका अनुसार, अपरेशन सिन्दूरमा नौ स्थानमा आक्रमण गरिएको थियो, जसमा जैश-ए-मोहम्मद र लश्कर-ए-तैयबा जस्ता आतंकवादी संगठनका अखडाहरू नष्ट गरिएको छ।

यो कारबाही गत २२ अप्रिलमा जम्मु–कश्मीरको पहलगाममा भएको आतंकवादी आक्रमणको प्रतिक्रियास्वरूप भएको हो। उक्त आक्रमणमा एक नेपाली नागरिकसहित २६ पर्यटकको मृत्यु भएको थियो। भारतले यो आक्रमणको जिम्मेवारी पाकिस्तानस्थित आतंकवादी समूहलाई दिएको छ, जबकि पाकिस्तानले आफ्नो संलग्नता अस्वीकार गरेको छ।

पाकिस्तानको आरोप

पाकिस्तानी पक्षले भारतीय आक्रमणलाई “कायरतापूर्ण” भन्दै यसले नागरिक क्षेत्र र मस्जिदहरूलाई निशाना बनाएको आरोप लगाएको छ। आईएसपीआरका अनुसार, भारतीय आक्रमणमा कोटली, बहावलपुर, मुजफ्फराबाद, बाग र मुरिद्केमा २४ वटा हमला भए, जसमा आठ नागरिकको मृत्यु भएको र ३५ जना घाइते भएका छन्। पाकिस्तानी विदेश मन्त्रालयले यो आक्रमणलाई संयुक्त राष्ट्रसंघको बडापत्र र अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको उल्लंघन भएको बताएको छ।

भारतको मौनता

पाकिस्तानको यो दाबीको विषयमा भारतबाट हालसम्म कुनै आधिकारिक प्रतिक्रिया आएको छैन। भारतीय सञ्चारमाध्यमहरूले पाकिस्तानी दाबीलाई “गलत सूचना” र “प्रचार” को संज्ञा दिँदै कुनै पनि भारतीय विमान खसालिएको दाबीलाई अस्वीकार गरेका छन्। भारतीय सेनाले भने, “हाम्रो कारबाही आतंकवादी पूर्वाधारविरुद्ध केन्द्रित थियो र कुनै पनि पाकिस्तानी सैन्य सुविधालाई निशाना बनाइएको छैन।”

अन्तर्राष्ट्रिय चासो

यो घटनाले विश्व समुदायको ध्यानाकर्षण गरेको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेसले दुवै देशलाई अधिकतम संयम अपनाउन आग्रह गरेका छन्। यस्तै, अमेरिका, बेलायत, रुस, साउदी अरब र संयुक्त अरब इमिरेट्सलगायतका देशहरूसँग भारतीय अधिकारीहरूले यो कारबाहीबारे छलफल गरेको बताइएको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले यो घटनालाई “लज्जास्पद” भन्दै दुवै देशलाई शान्ति कायम गर्न आग्रह गरेका छन्।

नेपाल–भारत खुला सीमाको जोखिम

नेपाल–भारत खुला सीमाको कारण यस्ता घटनाहरूले नेपालमा पनि सुरक्षा चासो बढाएको छ। विशेषगरी, आतंकवादी गतिविधिहरूले क्षेत्रीय स्थायित्वमा असर पार्ने जोखिम रहेको विश्लेषकहरूले औंल्याएका छन्। नेपालले यस्ता घटनाहरूमा तटस्थ रहँदै आफ्नो सीमा सुरक्षालाई कडा बनाउनुपर्ने आवश्यकता देखिएको छ।

आगामी परिदृश्य

भारत र पाकिस्तानबीचको यो पछिल्लो तनावले दुई आणविक शक्ति राष्ट्रलाई ठूलो सैन्य संघर्षको नजिक पुर्‍याएको छ। पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफले भारतीय आक्रमणलाई “युद्धको कार्य” भन्दै जवाफ दिने अधिकार सुरक्षित राखेको बताएका छन्। यता, भारतीय गृहमन्त्री अमित शाहले अपरेशन सिन्दूरलाई पहलगाम आक्रमणको जवाफको रूपमा चित्रण गरेका छन्।

दुवै देशका सैन्य गतिविधि र कूटनीतिक तनावले क्षेत्रीय शान्ति र स्थायित्वमा गम्भीर चुनौती खडा गरेको छ। यो अवस्थामा अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको मध्यस्थता र संयमित कदमले मात्र थप विनाशलाई रोक्न सक्ने देखिन्छ।