काठमाडौं –
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले मंगलवार ‘गोल्डेन डोम’ नामक १७५ अर्ब अमेरिकी डलरको मिसाइल प्रतिरक्षा प्रणालीको घोषणा गर्नुभएको छ । जसलाई ट्रम्पले ‘म्यानहट्टन परियोजना–स्तरीय’ पहलको रूपमा वर्णन गर्नुभएको छ । जसको नेतृत्व गर्न अमेरिकी अन्तरिक्ष बलका जनरल माइकल गुएटलिनलाई नियुक्त गर्नुभयो । अमेरिकी रक्षा सचिव पिट हेगसेथ र गुएटलिनसँगै ओभल अफिस घोषणाको क्रममा ट्रम्पले यो परियोजना तीन वर्ष भित्र पूरा हुने र क्यानडासहित सम्पूर्ण महाद्वीपीय संयुक्त राज्य अमेरिकालाई हवाई खतराबाट जोगाउने खुलासा गर्नुभयो । अमेरिकाको लागि यो एक महान दिन भएको ट्रम्पले घोषणा गर्नुभयो ।
महत्वाकांक्षी प्रणाली आगमन मिसाइलहरू पत्ता लगाउन, ट्र्याक गर्न र अवरोध गर्न सक्षम उपग्रहहरूको एक व्यापक नेटवर्क सिर्जना गर्न डिजाइन गरिएको हो । ट्रम्पले यो प्रणाली विश्वको अन्य छेउबाट प्रहार गरिए पनि र अन्तरिक्षबाट प्रहार गरिए पनि क्षेप्यास्त्रहरूलाई रोक्न सक्षम हुने दाबी गर्नुभयो । यो परियोजनाले प्रशासनको पहिलो हप्तामा अमेरिकाको लागि आइरन डोमको रूपमा घोषणा गरिएको भन्दा ठूलो विकासको प्रतिनिधित्व गर्दछ । जुन फेब्रुअरीमा पेन्टागनले गोल्डेन डोम नामकरण गर्नुअघि सम्भवतः इजरायलको अवस्थित आइरन डोम प्रणालीसँग ट्रेडमार्क चिन्ताको कारणले गर्दा भएको हुनसक्छ ।
गुएटलिनले पहिले अमेरिकी अन्तरिक्ष बलसँग अन्तरिक्ष सञ्चालनका उपप्रमुखको रूपमा सेवा गरिसकेका थिए । मिसाइल रक्षा र अन्तरिक्ष–आधारित क्षमताहरूमा व्यापक अनुभव छ ।
ट्रम्पले घोषणा गर्नुभएको १७५ अर्ब डलरको मूल्य ट्याग काँग्रेसनल बजेट अफिसको पहिलेको अनुमानभन्दा धेरै कम छ । जसले सुझाव दिएको थियो कि प्रणालीको लागत २० वर्षमा १६१ अर्ब देखि ५४२ अर्ब डलरसम्म हुनसक्छ ।
२०१२ को राष्ट्रिय अनुसन्धान परिषद्को एक अध्ययनले अनुमान गरेको छ कि अन्तरिक्ष–आधारित, बूस्ट–फेज मिसाइल रक्षा प्रणालीको कुल लागत ८३१ अर्ब डलर (२०२५ डलरमा) सम्म हुनसक्छ । रक्षा विश्लेषकहरूले परियोजनाको प्राविधिक सम्भाव्यताको बारेमा पनि प्रश्न उठाएका छन् ।
