वीरगन्ज-
हाल वीरगन्जलगायतका विभिन्न क्षेत्रमा फेसबुक प्रयोगकर्ताबीच एक पटक फेरि एउटा पुरानो सन्देश तीव्र गतिमा फैलिएको छ। उक्त सन्देशमा प्रयोगकर्ताले आफ्नो व्यक्तिगत जानकारी र तस्बिरहरूको प्रयोगका लागि फेसबुक वा मेटालाई अनुमति नदिने घोषणा गर्दै, उक्त पोस्ट नगरे कानुनी परिणाम भोग्नुपर्ने दाबी गरिएको छ।

तर, ब्रिटिश तथ्य–जाँच संस्था Full Fact र अमेरिकी तथ्य–जाँच वेबसाइट Snopes ले यसलाई पूर्ण रूपमा असत्य घोषित गरेका छन्।

Full Fact को तथ्य–जाँच

Full Fact, बेलायतको सम्मानित स्वतन्त्र तथ्य–जाँच संस्था,ले मार्च २०२५ मा आफ्नो अनुसन्धानमार्फत फेसबुकमा फैलिएका यस्तै प्रकारका दाबीहरूलाई आधारहीन ठहर गर्‍यो।
संस्थाले स्पष्ट पारेको छ—

“सामाजिक सञ्जालमा कपी–पेस्ट शैलीको गोपनीयता घोषणा पोस्ट गर्दा फेसबुकको नियम वा तपाईंको डाटा प्रयोगमा कुनै कानुनी प्रभाव पर्दैन।”
Full Fact का अनुसार, फेसबुकको गोपनीयता नीति (Privacy Policy) र सेवा शर्त (Terms of Service) तपाईंले खाता खोल्दा स्वीकार गर्नुपर्छ, जसलाई पछि पोस्टमार्फत बदल्न सकिँदैन।

Snopes को मूल्याङ्कन

अमेरिकास्थित प्रमुख तथ्य–जाँच वेबसाइट Snopes ले पनि २०२४ र २०२५ मा यस प्रकारको सन्देशको समीक्षा गर्दै यसलाई False अर्थात् पूर्ण रूपमा गलत श्रेणीमा राखेको छ।
Snopes ले उल्लेख गरेको छ—

• कुनै टेलिभिजन कार्यक्रम, विशेष गरी CBS 60 Minutes, ले यस्तो घोषणा कहिल्यै गरेको छैन।

• फेसबुकले प्रयोगकर्ताको व्यक्तिगत सामग्री एकाएक सार्वजनिक गर्ने कुनै नयाँ नियम लागू गरेको छैन।

फेसबुकको आधिकारिक धारणा

फेसबुक (मेटा) ले बारम्बार प्रष्ट पारेको छ कि कुनै पनि स्टाटस वा पोस्टले तपाईंको गोपनीयता सेटिङ परिवर्तन गर्न सक्दैन। प्रयोगकर्ताले आफ्नो डाटा र सामग्रीको दृश्यता नियन्त्रण गर्नका लागि Privacy Settings प्रयोग गर्नुपर्छ।

फेसबुकका अनुसार—

“तपाईंको सामग्रीको स्वामित्व तपाईंको हो, र तपाईंले सेटिङ मार्फत नै यसको प्रयोग सीमित वा सार्वजनिक गर्न सक्नुहुन्छ। यस्तो पोस्टले कानुनी रूपमा कुनै असर गर्दैन।”

के गर्ने?

• आफ्नो फेसबुक Privacy Settings अपडेट गर्नुहोस्।

• तस्वीर, भिडियो र पोस्टको audience “Friends” वा “Only Me” मा सेट गर्नुहोस्।

• गलत सूचना फैलाउने यस्ता पोस्टहरू कपी–पेस्ट नगरी रिपोर्ट गर्नुहोस्।