पर्सा-

चीनमा तबाही मच्चाएको ह्युमन मेटाप्युमो भाइरस (एचएमपीभी) अहिले भारतमा पनि प्रवेश गरेको छ । भारतमा अहिलेसम्म ८ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको छ । कर्नाटकमा दुई, महाराष्ट्रमा दुई, गुजरातमा एक, पश्चिम बङ्गालमा एक र तमिलनाडुमा दुई जनामा सङ्क्रमण देखिएको छ । एचएमपीभीले श्वासप्रश्वाससम्बन्धी समस्या निम्त्याउँछ । यस्तोमा मानिसहरुले यसलाई कोभिड–१९ सँग तुलना गरिरहेका छन् र आतंकित भइरहेका छन् । स्वास्थ्य मन्त्रालय पनि अलर्ट मोडमा छ । यो भाइरस कति खतरनाक छ, कुन मानिस बढी जोखिममा छन् र यसका लक्षण हरू के के हुन् र यसबाट बच्ने उपायहरू के के हुन् यहाँ जान्नुहोस्।

यसका लक्षणहरु के के हुन् ?
एचएमपीभी भाइरसका लक्षणहरूको बारेमा कुरा गर्दा, यसले व्यक्तिको श्वसन प्रणालीलाई असर गर्दछ। यसबाहेक खोकी लाग्ने, ज्वरो आउने, नाक बन्द हुने, घरघराहट हुने, घाँटी दुख्ने जस्ता लक्षण देखिन्छन् । भाइरसबाट संक्रमित भएपछि कतिपय अवस्थामा गम्भीर लक्षण देखिनुका साथै सास फेर्न गाह्रो हुन सक्छ ।

कसलाई बढी खतरा छ ?
हुन त यो भाइरसले जुनसुकै उमेरका मानिसलाई पनि असर गर्न सक्छ । तर यसबाट सबैभन्दा ठूलो जोखिम शिशु, साना बालबालिका र वृद्धवृद्धालाई हुन्छ । यसबाहेक पहिलेदेखि नै बिरामी भएका, रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर भएका वा पहिलेदेखि नै श्वासप्रश्वासका बिरामी भएका व्यक्तिहरू अलि बढी सतर्क हुन आवश्यक छ ।

यो भाइरस कसरी सर्छ ?
एचएमपीभी एक हावाबाट हुने रोग हो, अर्थात् यो हावाबाट सर्ने रोग हो । यो एक संक्रामक श्वासप्रश्वास रोग हो, जुन गम्भीर साबित हुन सक्छ। यो रोग श्वासप्रश्वास प्रणालीको माध्यमबाट दुई व्यक्तिबीच र मानिसहरूबीचको सम्पर्कबाट पनि सर्न सक्छ, जस्तै हात मिलाउनु वा भाइरसले दूषित वस्तुलाई छुनु।

यो भाइरस कत्तिको खतरनाक छ ? यो एचएमपीभीको नयाँ केस होइन। एचएमपीभी पहिलो पटक सन् २००१ मा नेदरल्याण्ड्समा पहिचान गरिएको थियो। त्यसयता एचएमपीभीका केसहरू भारत र अन्य धेरै देशहरूमा पनि रिपोर्ट गरिएका छन्। हाल भारतमा भेटिएका केसहरूको कुनै ट्राभल हिस्ट्री छैन, जसको अर्थ यो स्थानीय स्तरमा देखा परेको हो। हालै, तमिलनाडुमा दुई केसहरू फेला परेपछि, तमिलनाडु सरकारको डीआईपीआरले एक प्रेस विज्ञप्ति जारी गर्दै पर्याप्त आराम, प्रशस्त पानी पिउने र उचित हेरचाहले यस संक्रमणबाट निको हुन मद्दत गर्न सक्ने बताएको छ।

यो नगर्नुहोस्

टिस्यु पेपर वा रुमालफेरि प्रयोग नगर्नुहोस् ।
अर्काको तौलिया आदि प्रयोग नगर्नुहोस् । विशेष गरी बिरामी व्यक्तिहरूबाट आफूलाई बचाउनुहोस्।
पटक–पटक आँखा, नाक र मुख नछुनुहोस् ।
डाक्टरको सल्लाह बिना कुनै पनि औषधि सेवन नगर्नुहोस् ।